Từ những năm 90 trở về trước, chúng ta thường sử dụng vật liệu gỗ để làm hệ kết cấu đỡ cho mái ngói. Quá trình thi công đòi hỏi sự tỉ mỉ và cẩn thận của người thợ. Gỗ sử dụng thông thường là gỗ lim được ngâm tẩm và lựa chọn kỹ lưỡng có thể cho tuổi thọ công trình lên tới 20 năm.

Mái ngói thời xưa với hệ đỡ bằng kèo và cột.

 

Từ năm 2000 trở lại đây, do gỗ, đặc biệt là gỗ lim ngày càng trở nên khan hiếm và đắt tiền, giải pháp kết cấu gỗ cho mái ngói ngày càng ít được sử dụng trừ trường hợp sử dụng cho các công trình phục chế như đình chùa, các công trình cần trang trí đẹp như nhà hàng, khách sạn. Thay vào đó, kết cấu bê tông và kết cấu thép được sử dụng ngày càng phổ biến do giá thành hợp lý và thi công đơn giản.

Kết cấu bê tông có ưu điểm là vật liệu sẵn có, công nhân không cần phải có trình độ đặc biệt, dễ thiết kế. Biện pháp thi công thông thường là ghép ván khuôn, đặt thép và đổ bê tông, sau đó dán ngói lên trên. Chúng ta có thể thấy giải pháp này ở hầu hết các công trình mái ngói được thi công trong thời gian gần đây. Nhược điểm của giải pháp này là kết cấu bê tông nặng nề, tốn kém cho hệ dầm, cột và móng. Mái bê tông có hệ số tản nhiệt thấp, do vậy rất nóng về mùa hè. Hơn nữa do Việt Nam có khí hậu nhiệt đới, mưa nhiều, nhiệt độ chênh lệch giữa ban ngày và ban đêm, lúc nắng và lúc mưa rất lớn do vậy gây co ngót mạnh cho mái bê tông. Sự co ngót của bê tông là nguyên nhân gây ra vỡ ngói dán bên trên làm thấm, dột mái bê tông. Những nhược điểm này thường chỉ được nhận ra sau khi đã đưa công trình vào sử dụng. Việc xử lý thấm dột của mái bê tông dán ngói là cực kỳ khó khăn và không triệt để do phải đục bỏ toàn bộ phần ngói và xử lý bằng các loại chất chống thấm.

Để khắc phục những nhược điểm trên, một số công trình đã sử dụng hệ kết cấu thép cho mái ngói. Ban đầu, người ta sử dụng các loại thép đen (thép không được mạ) như thép góc hoặc thép hộp hàn thành hệ kết cấu. Giải pháp này có ưu điểm là nhẹ, thi công nhanh, có thể làm nhiều dạng mái có kiến trúc phức tạp khác nhau. Tuy nhiên, do vật liệu là thép đen do vậy đòi hỏi sau khi gia công phải sơn chống rỉ, hơn nữa do phải hàn tại công trường nên cần phải có thợ hàn lành nghề và quy trình kiểm tra chất lượng nghiêm ngặt mới đảm bảo được chất lượng công trình.

Ngày nay, cùng với sự phát triển của công nghệ sản xuất thép, việc sử dụng thép mạ có cường độ cao ngày càng rộng rãi. Chất lượng công trình ngày càng yêu cầu cao hơn và nhanh hơn. Một số các công trình cao cấp sử dụng mái ngói bắt đầu chuyển sang sử dụng hệ giàn thép mạ trọng lượng nhẹ SMARTRUSS® cho kết cấu mái. Vật liệu thép sử dụng ở đây là loại thép mạ cường độ cao ZINCALUME® có cường độ lên tới 5500kg/cm2 và được mạ một lớp mạ hợp kim nhôm kẽm với trọng lượng lớp mạ tối thiểu đạt 150g/m2. Với loại vật liệu này kết cấu mái trở nên rất nhẹ (chỉ khoảng 10kg/m2) đồng thời hoàn toàn không phải quan tâm tới sơn bảo dưỡng chống rỉ. Công nghệ cũng đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc nâng cao chất lượng công trình. Hệ giàn thép mạ trọng lượng nhẹ SMARTRUSS® được áp dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật tiên tiến nhất trong việc thiết kế, chế tạo và lắp dựng. Toàn bộ thiết kế được thực hiện bằng một phần mềm chuyên nghiệp hoàn toàn tự động có khả năng thiết kế chính xác tuyệt đối, đồng bộ hóa tối đa theo tiêu chuấn Úc AS4600. Các thanh giàn được sản xuất trên dây chuyền tự động PLC của Australia với độ chính xác hoàn hảo và năng suất cao. Việc liên kết các thanh giàn hoàn toàn không cần phải hàn mà sử dụng một loại vít tự khoan cường độ cao đặc biệt, do vậy việc lắp dựng được tiến hành hết sức đơn giản và đảm bảo chất lượng, tiến độ.

Việc ra đời của Hệ giàn thép mạ trọng lượng nhẹ SMARTRUSS® là một xu thế tất yếu trong quá trình hội nhập của Việt Nam với thế giới. Những giải pháp xây dựng truyền thống sẽ dần được thay thế bởi những giải pháp mới hiện đại hơn, tiên tiến hơn để đáp ứng những yêu cầu ngày càng cao của người sử dụng. Những ngôi nhà mái ngói với giải pháp kết cấu mới sẽ góp phần đem lại một diện mạo mới cho kiến trúc Việt Nam hiện đại hơn, to đẹp hơn.